e-pocztówka:

KARPACZ

W poszukiwaniu Ducha Gór, na jedyny w Polsce szlak wysokogórski dla osób na wózkach.

Niepodważalną polską stolicą wschodniej części Karkonoszy jest Karpacz. Położony u podnóża najwyższego szczytu tego pasma górskiego, niczym Zakopane dla Tatr, jest głównym ośrodkiem turystycznym tego regionu. Pierwsza osada powstała w 1412 roku w rejonie Dzikiego Potoku. Ludzie na tych terenach pojawiali się znacznie wcześniej, był tu nawet Bolesław Krzywousty podczas wyprawy na Czechy, o czym dowiadujemy się z kronik Galla Anonima. Już w średniowieczu było to ważne miejsce na mapie poszukiwaczy drogocennych kruszców. Specjalistami w tej dziedzinie byli Walonowie, którzy przybyli tutaj z zachodniej części Europy (w XII wieku). Historia Walonów to historia przepięknych legend karkonoskich. W Karpaczu działalność swoją prowadzili również tzw. kurzacy, którzy wypalali węgiel drzewny na potrzeby hut. Po wojnie 30 letniej (przyp.1618-1648) na tutejszych terenach pojawili się pierwsi uchodźcy, którzy przynieśli ze sobą wiedzę o ziołolecznictwie i medycynie naturalnej (utworzyli swój własny związek, w najlepszych czasach jego istnienia pracowało 28 mistrzów). W XIX wieku Karpacz należał do hrabiego Bernharda von Matuschki, badacza flory. W tym czasie zaczęła się rozwijać turystyka indywidualna. Pierwsze masowe wycieczki rozpoczęły się po roku 1844. Jest to związane z przeniesieniem w okolicę Karpacza Górnego świątyni Wang. Do dziś jest to jedyny obiekt tego typu w Europie, poza półwyspem skandynawskim. W XIX wieku powstało również Karkonoskie Towarzystwo, utworzono kilka tras narciarskich, boisko, halę sportową, basen oraz tor bobslejowy! Duże zainteresowanie Karpaczem wzrosło po wybudowaniu linii kolejowej łączącej Karpacz z Wrocławiem, Berlinem i Dreznem. Obecnie do Karpacza zawieszono połączenia z Wrocławia i dojechać tutaj można jedynie samochodem lub busem z Jeleniej Góry. Do Karpacza prowadzi, położona wśród malowniczych krajobrazów, droga Sudecka z Jeleniej Góry. Można wybrać dłuższą wersję przejazdu przez uzdrowisko Cieplice-Zdrój, będące w tej chwili w granicach miasta Jelenia Góra. Trasa ta biegnie niedaleko zbiornika Sosnówka z 1,5 km zaporą główną, oddanego do użytku w 2001 roku. Dla szczególnie zainteresowanych historią Karpacza oraz historią sportów w Polsce polecam Muzeum Sportu i Turystyki w Karpaczu. Znajduje się ono w zabytkowym, dwukondygnacyjnym budynku z lat 30 ubiegłego wieku. Możliwość wykupienia przewodnika audio, który oprowadza nas po poszczególnych ekspozycjach. Na ścianach muzeum gabloty, a w nich wiele ciekawostek historycznych i przyrodniczych, legend walońskich, poza tym jest tu pracownia alchemika czy ekspozycja dawnego sprzętu turystycznego. Przed muzeum ogród zielarski. Wystawa na parterze dostępna dla osób na wózkach, przed wejściem schody. Muzeum wciśnięte w wąską uliczkę Kopernika 2. Niedaleko muzeum znajduje się ciekawa rzeźba przy ul. Obrońców Pokoju.
Od muzeum, idąc w górę ulicy dochodzimy do ul. Konstytucji 3 maja, a nią idąc w dół dochodzimy do Campingu Karpacz. Za nim wąska uliczka wiedzie do nowego gmachu Muzeum Zabawek, otwartego zaledwie w 1995 roku. Jest to świetna atrakcja nie tylko dla najmłodszych. Dorośli mogą powspominać dzieciństwo np. przy wystawie domków dla lalek czy Misiu Uszatku. Są to prywatne zbiory Pana Henryka Tomaszewskiego. Najstarsze eksponaty są z XVIII wieku. Muzeum mieści się w dawnym budynku dworca kolejowego. Uwaga! Atrakcja dla Panów, w każdym wieku! Wystawa poświęcona modelom kolejowym! "W muzeum można poruszać się wózkiem. Mamy windę, którą można się dostać na 1. piętro - wystawy czasowej oraz platformę, która zawozi na galerię. Toaleta jest przystosowana dla osób niepełnosprawnych oraz dla rodziców z małymi dziećmi. Jeżeli chodzi o ekspozycję, gabloty w dolnej części mają zabudowę ok. 80 cm, dalej jest część ekspozycyjna gabloty".
Centrum Informacyjne KPN znajduje się przy ul. Leśnej 9.

Muzeum Sportu i Turystyki w Karpaczu

Rzeźba przy ul. Obrońców Pokoju

Największą atrakcją Karpacza Górnego jak i całego regionu jest unikatowy kościółek skandynawski Wang. Skąd wziął się akurat w Karpaczu? Kościółek pochodzi z norweskiej miejscowości Vang i jego najstarsze elementy pochodzą z XII wieku. Z powodu powiększającej się osady, obecny kościółek był za mały dla wiernych i w XIX wieku zapadła decyzja o budowie nowego. Stary miał być rozebrany. Dowiedział się o tym malarz pruski, norweskiego pochodzenia Krystian Dahl i namówił króla Prus, by ten przywiózł kościółek do Berlina. Kościółek jednak w ostateczności trafił do Karpacza, gdyż bliska przyjaciółka, a zarazem właścicielka dóbr w nieodległym Bukowcu namówiła króla, by ten podarował kościółek tutejszym mieszkańcom. Król się zgodził, gdyż prawdopodobnie miał słabość do owej właścicielki Bukowca. Wymieniono niektóre elementy na nowe, dobudowano kamienną dzwonnicę chroniącą budowlę przed wiatrem. Obecnie kościółek można zwiedzić (odpłatnie) z przewodnikiem. Pod kościółkiem metalowa makieta dla osób niewidomych wraz z opisem zabytku (alfabet Braile'a). Dojazd wózkiem brukowaną uliczką lub szlakiem w lesie.

Świątynia Wang

Tą drogą idzie się do świątyni, po drodze jest cała masa płatnych, prywatnych parkingów

Obok kościółka budka z biletami do Parku Narodowego. Dojść stąd można szeroką ścieżką (granitowa kostka, kocie łby) do Polany a następnie do Samotni (drogą można przejechać wózkiem z pomocą asystenta, szlakiem niebieskim nie) lub na charakterystyczne granitowe ostańce Słonecznik i Pielgrzymy (tylko trekking). Samotnia jest najbardziej znanym schroniskiem w Karkonoszach, dzięki charakterystycznej drewnianej budowie i malowniczemu położeniu nad Małym Stawem. Pokoje na piętrach, po schodach. Schronisko to jest często wybierane na nocleg, jako punkt wyjścia na Śnieżkę. Przejście między Samotnią a Strzechą Akademicką zajmuje 10 minut, niestety po stromych kamieniach.

Droga spod Wang do Polany (miejscami stromo)

Kotki małe ostańce przy Polanie

Tędy dojdziemy drogą do Samotni

Ławeczki na Polanie

Polana

Początek szlaku z Polany na Słonecznik przez Pielgrzymy

Cały czas towarzyszą nam takie widoki

Ten mały punkcik na szczycie to nasz cel - Słonecznik

Trasa na Pielgrzymy niestety nie jest przyjazna wózkom

Pielgrzymy

Kładka za Pielgrzymami

Do samego Słonecznika już po kamieniach

Słonecznik na horyzoncie!

Słonecznik

Trasa ze Słonecznika na Śnieżkę lub do schronisk

Wielki Staw

Tu dawniej stało schronisko z przeszkloną werandą, musiało być tu pięknie,

w oddali widać zbiornik Sosnówka

Mały Staw i Samotnia w dole, powyżej Strzecha Akademicka, w tle Śnieżka

Będąc na Kopie, można dojechać do Spalonej Strażnicy (rozwidlenie),

dalej do Strzechy w lewo lub tutaj nad Mały Staw

Droga do Strzechy Akademickiej, w tle Słonecznik

Samotnia i droga między Samotnią a Strzechą

Droga na skróty od Polany do Samotni

Droga ze Strzechy Akademickiej do Karpacza

A teraz ciekawostka... W Polsce od kilku lat istnieje szlak wysokogórski dla osób na wózkach. Mowa tu o szlaku z Kopy na Śnieżkę (1602 m n.p.m.). Początkiem XXI wieku istniejąca już ścieżka z Kopy została wyłożona granitową kostką z płaskim poboczem, tak by osoby niepełnosprawne mogły samodzielnie przebyć trasę na najwyższy szczyt Karkonoszy. Do dolnej stacji wyciągu na Kopę można dojechać samochodem, niemalże pod sam wyciąg. W przypadku osób na wózkach wyciąg zostaje na chwilę przytrzymany tak, by osoba mogła wsiąść. Przy górnej stacji kolejki przy wysiadaniu potrzebna będzie pomoc opiekuna/asystenta. Dalej niepełnosprawny może sam pokonać trasę na szczyt (czarny szlak) po ścieżce, wysypanej piaskiem ze specjalnym umocnieniem, przebiegającej obok Śląskiego Domu (wysoki stopień na wejściu). Ze starego artykułu Gazety Wrocławskiej dowiedziałam się, że park w przyszłości planuje więcej udogodnień dla osób na wózkach. Planowana tutaj kolej gondolowa mogłaby spowodować, iż niepełnosprawny wjeżdżałby samodzielnie do wagonika bez konieczności zatrzymywania wyciągu. Istniejące szerokie, brukowane ścieżki dają duże pole do popisu dla bardziej aktywnych fizycznie "wózkersów".

Droga z Kopy do Spalonej Strażnicy

Droga z Kopy do Białego Jaru

Droga z Kopy i budynek stacji kolejki

Śląski Dom i trasa wysokogórska dla osób na wózkach

Widoki na Czechy

Śląski Dom - wejście

Trasa na Śnieżkę dla osób na wózkach

Kaplica na Śnieżce i najwyżej położony budynek poczty w Polsce

Wnętrze kapliczki

Słynne obserwatorium meteorologiczne i restauracja

W Karpaczu dojedziemy również wózkiem do Schroniska Nad Łomniczką, po utwardzonej ścieżce (czerwony szlak) o niewielkim kącie nachylenia. Dalej za schroniskiem ścieżka pod Śląski Dom jest wąska i stroma, wiedzie przez symboliczny cmentarz (tylko trekking).
Schronisko Nad Łomniczką słynie z wielkiej gościnności, jest tu też nieco spokojniej niż w innych tego typu obiektach. Gospodarz gaduła, opowie ciekawą historyjkę, polecamy pyszny żurek i leśne jagody. Wejście do środka przez wąską werandę, ławeczki na zewnątrz, brak pokoi.

Droga na Śnieżkę przez symboliczny cmentarz - dla sprawnego turysty

Symboliczny cmentarz ludzi związanych z górami

Symboliczny cmentarz ludzi związanych z górami

Wodospad Łomniczki

Trasa do schroniska nad Łomniczką widziana ze szczytu Śnieżki

Schronisko nad Łomniczką - tutaj kończy się droga z Karpacza

i zaczyna górski szlak na Śnieżkę

Schronisko nad Łomniczką - tutaj kończy się droga z Karpacza

i zaczyna górski szlak na Śnieżkę

Trasa utwardzona do Karpacza biegnie przez las i przepiękne leśne łączki,

kończy się na parkingu pod wyciągiem na Kopę

Jak już wcześniej pokazywałam na zdjęciach, na Śnieżkę można wybrać się też stromą, granitową ścieżką przez schronisko Strzecha Akademicka (żółte znaki). Dalej polaną przez Biały Jar lub w górę przez Spaloną Strażnicę. Widoki z tutejszej polany jest nie do opisania. Piękny! Czarnym szlakiem spod dolnej stacji kolejki na Kopę można dojść (lub dojechać wózkiem) do Białego Jaru. Początkowo trasa o niewielkim kącie nachylenia, bliżej końca robi się bardziej stroma. Do samego jaru - dobra na popołudniowe spacery.

Trasa z Karpacza do Białego Jaru

Jeśli marzy nam się kontakt z czeską kulturą, polecam wybrać się do Jelenki. Dla wprawionych piechurów trasą ze Śnieżki przez Czarny Grzbiet. Osobom starszym i z ograniczoną sprawnością ruchową polecam dojechać do Wilczej Poręby, tu zostawić samochód i ruszyć na czarny szlak. Dwa lata temu spotkaliśmy przy źródełku starszego Pana, który mieszka w Karpaczu. Dawno już skończył 80 lat ale na ten szlak wybiera się, kiedy tylko pogoda temu sprzyja. Polecał go nam, jako dobry szlak dla aktywnego seniora. No i jest tu także gratka dla łasuchów, gdyż można tu kupić pyszny smażony ser z frytkami i sosem tatarskim, słynną czekoladę studencką oraz zimną malinową oranżadę z beczki (wszystko to za złotówki). Kto jeździł do Czechosłowacji ten na pewno pamięta te rarytasy. Niedaleko Spalonej Strażnicy biegnie krótki, 15 minutowy szlak do Czeskiego schroniska - hotelu Lucni Bouda. Dojechać do niego można od strony Czech - obiekt ma bowiem w swojej ofercie usługę transportową (quad/samochód).